Մորից երեխային․ ինչպես են մանրէներն արգանդում ուղեղ ձևավորում

Միչիգանի պետական համալսարանի գիտնականները պարզել են, որ միկրոբները մեր ուղեղի իրական կառուցողներն են։ Խոսքը ոչ թե պատահական ազդեցության, այլ կոնկրետ այն հատվածի մասին է, որը վերահսկում է սթրեսը, սոցիալական վարքագիծը և օրգանիզմի կենսական կարևոր ֆունկցիաները։

Հետազոտությունը, որի արդյունքները հրապարակվել են Hormones and Behavior ամսագրում, անցկացվել է մկների վրա, քանի որ նրանց ուղեղն ու վարքը շատ առումներով նման են մարդկանցին։

Ժամանակակից ծնունդները հաճախ «խաթարում» են միկրոբային հավասարակշռությունը. հակաբիոտիկները և կեսարյան հատումը չեն թողնում մոր միկրոբներին իրենց «գիտելիքները» փոխանցել փոքրիկին։

ԱՄՆ-ում կանանց 40%-ն է ծննդաբերության ժամանակ հակաբիոտիկներ են ստանում, իսկ երեխաների մեկ երրորդը ծնվում է կեսարյան հատումով։ Չէ՞ որ հենց ծննդաբերական ուղիներով անցնելիս է երեխան առաջին անգամ հանդիպում միկրոբների աշխարհին և դա համընկնում է ուղեղի ձևավորման կարևորագույն իրադարձությունների հետ։

Գիտնականները կենտրոնացել են հիպոթալամուսի պարավենտրիկուլային կորիզի վրա․ դա ուղեղի մի հատված է, որը կարգավորում է սթրեսը, ճնշումը, ջրային հավասարակշռությունը և սոցիալական շփումները։ Ավելի վաղ պարզվել է, որ առանց միկրոբների պահված մկներն ավելի շատ նեյրոններ են կորցնում հենց այս հատվածում։

Նոր փորձարկման ժամանակ նորածին «գերհիգիենիկ» մկներին տեղափոխել են նորմալ միկրոբային ֆլորա ունեցող մայրերի մոտ։ Եվ ի՞նչ։ Երեք օր անց պարզ է դարձել, որ եթե մայրը առանց միկրոբների է եղել, ապա նեյրոններն ավելի քիչ են, նույնիսկ եթե մուկը հետագայում ստացել է դրանք։ Եվ մեծ «մաքուր» մկների մոտ իրավիճակը չի բարելավվել։

«Միկրոբները օգնում են ուղեղը ձևավորել ամենասկզբից՝ դեռևս արգանդում»,- բացատրել է հետազոտության գլխավոր հեղինակ Ալեքսանդրա Կաստիլյո-Ռուիսը։ «Պետք չէ վախենալ նրանցից․ զարգացման գործում նրանք մեր փոքրիկ գործընկերներն են»։