Կորոնավիրուսի ունիվերսալ պատվաստանյութերի համար նոր հակագենային տարբերակներ են առաջարկվել

Մոսկվայի պետական ​​համալսարանի կենսաբանության ֆակուլտետի վիրուսաբանության ամբիոնի աշխատակիցներն առաջարկել են հակագենների նոր տարբերակներ՝ Օմիկրոնի S-սպիտակուցին հակամարմիններ արտադրելու համար, հայտնում է «Գիտական Ռուսաստան» պորտալը։

Փորձերի ընթացքում մկներին պատվաստել են երկու փուլով։ Կենսաբանական նյութը վերլուծելիս հաստատվել է, որ Escherichia coli-ի բջիջներում արտադրված սպիտակուցները՝ զուգակցված երեք օժանդակ նյութերից մեկի (վիրուսաբանության ամբիոնում մշակված)՝ գնդաձև մասնիկների ալյումինի հիդրօքսիդի, Ֆրեյնդի ադյուվանտի (իմունային արձագանքըն ուժեղացնելու համար օգտագործվող միացություն կամ նյութերի համալիր), երբ օգտագործվում է իմունոգենի հետ միաժամանակ. իրականում հանգեցնում են հակամարմինների արտադրությանը, որոնք փոխազդում են S-սպիտակուց Օմիկրոն տարբերակի հետ։

Գիտնականներն առաջին անգամ կարողացել են նման արդյունքներ ցույց տալ կորոնավիրուսային հակագենների ստացված վահանակի համար։ Արդյունքները հրապարակվել են International journal of molecular Sciences հանդեսում։

Չնայած գիտնականների և բժիշկների աշխատանքի շնորհիվ COVID-19 համավարակի հանդեպ հաղթանակ է տարվել, ընդսմին պարբերաբար հայտնվում են այս հիվանդությունը առաջացնող SARS-CoV-2 վիրուսի նոր տարբերակներ։ Քանի որ ի հայտ գալիս են նոր մուտացիաներ, վիրուսի նոր տարբերակները կարող են կայունանալ գոյություն ունեցող պատվաստանյութերի նկատմամբ: Ամենից հաճախ, կառուցվածքային S սպիտակուցը ենթարկվում է նման մուտացիաների։ Օրինակ՝ 2023 թվականին բնութագրվեց Օմիկրոնի նոր ենթատեսակ։ Այսպիսով, ունիվերսալ հակագենների մշակումը, որոնք կարող են ակտիվացնել պաշտպանությունը SARS-CoV-2-ի տարբերակներից, չափազանց հրատապ խնդիր է։

Վիրուսային հիվանդություններն ավելի հեշտ են կանխարգելել։ Ահա թե ինչի համար է պատվաստումը։ Դասական պատվաստանյութերը պարունակում են վիրուսի թուլացած կամ սպանված բաղադրիչներ: Ի պատասխան նրանց օրգանիզմ մտնելու՝ հիվանդի իմունային համակարգը կսինթեզի հարուցիչը ճանաչող հակամարմիններ: Արդյունքում, իմունային պատասխանի մյուս մասնակիցներն ակտիվանում են, և մարմինը կարող է հաղթահարել վարակը: Այսպիսով, պատվաստման արդյունքում հիվանդի մարմինը «մտապահում է» հարուցիչը և վիրուսով հետագա վարակման դեպքում կկարողանա հաղթել նրան։

Պատվաստանյութ ստեղծելու համար անհրաժեշտ է մշակել բաղադրիչներ, որոնք կգործեն որպես հակագեններ։ Հակագենը մոլեկուլ է, որը, պատվաստված մարդու օրգանիզմ թափանցելիս ունակ է առաջացնել իմունային պատասխան, այսինքն՝ ակտիվացնել հակամարմինների արտադրությունը՝ ներգրավելու իմունային պատասխանի մյուս մասնակիցներին: Վիրուսաբանության ամբիոնի աշխատակիցների թիմը որպես այլ աշխատանքի մաս 2022 և 2023 թվականներին նախկինում մշակել և առաջարկել էր կորոնավիրուսային հակագենների երեք նոր տարբերակներ, որոնց ձևավորումը հիմնված էր Ուհանի տարբերակի հաջորդականության վրա։ Նոր աշխատանքի ընթացքում վիրուսաբանության ամբիոնի մի խումբ գիտնականներ փորձեր են անցկացրել, որոնք հաստատել են ստացված հակագենների վահանակի օգտագործման հնարավորությունը ոչ միայն Ուհանի տարբերակի, այլ նաև SARS-CoV-2 Օմիկրոն տարբերակի դեմ պատվաստանյութեր մշակելու համար:

Գիտնականները E. coli բջիջներում ստացել են ռեկոմբինանտ հակագեններ, բակտերիաներ, որոնք գիտնականները հաճախ են օգտագործում որոշակի սպիտակուցներ արտադրելու համար: Այնուհետև մեկուսացվել են հակագենները և դրանց հիման վրա ձեռք են բերվել պատվաստանյութի թեկնածուների տարբերակներ: Բացի բուն հակագենից, կազմը ներառում էր ընտրված երեք օժանդակ միջոցներից մեկը: Պատվաստանյութին ադյուվանտ ավելացնելով՝ հնարավոր է բարձրացնել դրա իմունոգենությունը, այսինքն՝ օրգանիզմն, ի պատասխան պատվաստանյութի, ավելի շատ հակամարմիններ կարտադրի և, հետևաբար, ավելի արդյունավետ կձևավորի իմունային պատասխանը։ Կորոնավիրուսային հակագենների առաջացած վահանակի իմունոգենությունն ուսումնասիրվել է տարբեր ադյուվանտների առկայության դեպքում՝ Ֆրեյնդի ադյուվանտի, ալյումինի հիդրօքսիդի և վիրուսաբանության ամբիոնում ավելի վաղ մշակված ադյուվանտի՝ կառուցվածքային ձևափոխված բուսական վիրուս հանդիսացող գնդաձև մասնիկների վրա:

Հետազոտողները ցույց են տվել, որ երեք հակագեններից կազմված բաղադրությունը ադյուվանտի հետ համատեղ իրականում ակտիվացնում է հակամարմինների ձևավորումը, որոնք Օմիկրոն տարբերակի կառուցվածքային S սպիտակուցի հետ կարող են փոխազդել: Այսպիսով, աշխատանքում ներկայացված հակագենները հետագայում կարող են օգտագործվել լայն սպեկտրի պատվաստանյութերի մշակման համար։ Բացի դրանից, կարևոր է նշել, որ այս աշխատանքի արդյունքները հաստատում են, որ բակտերիալ արտահայտման համակարգն ունիվերսալ հակագենների արտադրության առումով կարող է համապատասխանել չափանիշներին:

«Ենթադրում ենք, որ ստացված հակագենների վահանակն օժտված է SARS-CoV-2 վիրուսի տարբերակների դեմ ունիվերսալ պատվաստանյութեր ստեղծելու ներուժով»,- ամփոփում է կենսաբանական գիտությունների թեկնածու Եկատերինա Եվտուշենկոն: