«Հենց որ ժամանում եմ և տեսնում եմ Արարատը, անմիջապես վերածնվում եմ». Սաթի Սպիվակովան թատրոնի, ժամանակակից հանդիսատեսի, Հայաստանի և «Սիրո մետաֆիզիկայի» մասին

Սաթի Սպիվակովան դերասանուհի է, հեռուստահաղորդավարուհի, բարի կամքի դեսպան և մեկը, ով գիտի, թե ինչպես բեմը վերածել ամենակարևորի մասին զրույցի տարածքի: Բարեգործական նախաձեռնության շրջանակներում նա ժամանել է Երևան և բերել «Սիրո մետաֆիզիկան», քանի որ չէր կարող հրաժեշտ տալ դերին՝ առանց այն հայկական բեմում և հայ հանդիսատեսի շրջանում ապրելու հնարավորություն տալու:

«Մենք այս ներկայացումը բեմադրում ենք արդեն վեց տարի»,-ասում է Սաթի Սպիվակովան: «Թատերական ներկայացումներն էլ, ինչպես մարդիկ, ունեն իրենց կյանքի ցիկլը: Նախքան պիեսին հրաժեշտ տալը, ես իսկապես ուզում էի այն բերել Երևան»: Սերգեյ Սոլովյովի գրական սցենարի հիման վրա բեմադրությունը բեմադրել է երիտասարդ ռեժիսոր Դմիտրի Սերդյուկը: Բեմը գրեթե «ձեռագործ» է. նվազագույն դեկոր, առանց էֆեկտների, միայն տեքստի շունչը և երկու կատարողների քիմիան: «Դա նման է փոքրիկ ժամացույցի. յուրաքանչյուր մանրուք տեսանելի է, և այդ պատճառով էլ ամեն ինչ այդքան բարդ է», - նշում է Սպիվակովան։

Գլխավոր թեման Իվան Տուրգենևի և Պաուլինա Վիարդոյի նուրբ և երկարատև հարաբերություններն են՝ քառասուն տարի ձգվող սեր, որը արտացոլվել է գրականության, բարեկամության և ճակատագրի մեջ։ «Պոլինան նրա մեջ նկատեց այն կայծը, որը ստեղծեց Տուրգենևին. նա ստեղծեց պայմանները, պնդեց գրել, թարգմանություններ անել, շարժվել դեպի խաղաղություն»,-ասում է Սաթին։

Ռուսաստանի վաստակավոր արտիստ Վլադիմիր Կոշևոյը ներկայացման մասին խոսեց այնպես, ինչպես կարելի է խոսել սիրելիի մասին՝ ջերմությամբ և տխրության մի փոքր նշույլով։ «Ես շատ եմ սիրում այս աշխատանքը... Այն լի է ստեղծագործական էներգիայով, ինչը մեզ բոլորիս պակասում է»,-խոստովանեց դերասանը՝ ժպիտով թվարկելով երևանյան հաճույքները, որոնք նա զգացել է մայրաքաղաքում ընդամենը մեկ օրվա ընթացքում. օդը, փողոցները, ուտեստները, որոնց անունները «լավ է չփորձել արտաբերել տեսախցիկի առջև»։

Հարցազրույցը նաև ներառում էր երկար քննարկում այն ​​մասին, թե ինչպես կարող է թատրոնը գոյատևել կարճ ձևերի, սոցիալական ցանցերի և արհեստական ​​բանականության դարաշրջանում։ NEWS.am STYLE-ի հարցին պատասխանելով՝ Սաթի Սպիվակովան խոստովանեց, որ «չունի մտավախություն, որ թատրոնը կմոռացվի»։ Նրա խոսքով՝ «ոչ մի սոցիալական մեդիա կամ արհեստական ​​բանականություն չի կարող ստեղծել կենդանի սիներգիա բեմի և հանդիսատեսի միջև»։ «Այս հեռավորությունը կարող է լինել մեկ մետր»,-հավելեց նա,-«բայց հանդիսատեսը ոչ միայն լսում է խոսքերը, այլև ստանում է իմ էներգիան, և ես զգում եմ դա»։

Դերասանուհին այս եզակի փոխադարձ ձգողականությունն անվանեց «թատրոնի գլխավոր հրաշք», որը ոչ մի տեխնոլոգիա չի կարող փոխարինել. «Այն միշտ կմնա որպես փոխարինող»։ Սաթին ընդգծեց, որ ժամանակակից տեխնիկան կարող է օգտագործվել որպես գործիք՝ դեկորացիաներում, տեսողական լուծումներում և կամերային ներկայացումներում, բայց «թատրոնում գլխավոր հատուկ էֆեկտը մնում է նույնը՝ դերասանը և նրա ազնվությունը»։ Նա որպես օրինակ բերեց Մոսկվան, որտեղ «անհնար է տոմսեր ձեռք բերել հետաքրքիր ներկայացումների համար, նույնիսկ եթե դերասանը քիչ հայտնի է լայն հանրությանը, քանի որ թատրոնի հանդիսատեսին գրավում է էներգիան, կենդանի ներկայությունը»։

Սաթին առանձնահատուկ եռանդով է խոսում սիրո և ոգեշնչման մասին. «Սերն է մեր շարժիչ ուժը։ Ես կցանկանայի, որ մեզանից յուրաքանչյուրն ունենար «90% սեր». մնացած ամեն ինչ չնչին է։ Եվ ոգեշնչումը չի գալիս ծույլերի մոտ. այն գալիս է նրանց մոտ, ովքեր աշխատում են, լսում են իրենց և գիտեն սպասել»։

Հայ հանդիսատեսի հետ հանդիպումների մասին նա հուզմունքով խոսեց. «Ամեն անգամ, երբ ես թռչում եմ Երևանի վրայով և տեսնում Արարատը, իմ ներսում ամեն ինչ, կարծես, փոխվում է։ Ես զգում եմ վերածնունդ։ Անհնար է բացատրել... քաղաքի գեղեցկության հետ մեկտեղ հայտնվում են անցյալի ուրվականները։

Այստեղ՝ Հայաստանում, ես ունեմ հատուկ պատասխանատվություն. ավագ սերունդը հիշում է ինձ ֆիլմերից, բայց նրանք դեռ չեն տեսել ինձ բեմում։ Այնպես որ, ես ուզում եմ լիովին անկեղծ լինել և բեմում թողնել իմ սրտի մի կտորը»։

Երբ հարցրեցին, թե ինչ կցանկանար, որ հայ հանդիսատեսը իրենց հետ վերցներ ներկայացումից հետո, Սաթիի պատասխանը հատկապես անձնական էր. «Ես կցանկանայի, որ մարդիկ հեռանան իրենց սրտերում գոնե մի կաթիլ բարություն ունենալով։ Որպեսզի մեր ներկայացումը դիտելուց հետո նրանք բացեն իրենց սրտերը սիրո համար և խորհեն այն մասին, թե որքան անցողիկ է կյանքը, ինչպես ենք մենք՝ ամեն ինչ և յուրաքանչյուրս, անհետանում, և ինչ է մնում մեզանից հետո»։

Ահա թե ինչու է եզրափակիչում ներկայացված Իվան Տուրգենևի երկու արձակ բանաստեղծություններ՝ նվիրված Պաուլինա Վիարդոյին։ Դրանց թվում է հայտնի «Որքան գեղեցիկ, որքան թարմ էին վարդերը» բանաստեղծությունը, որը հիշեցնում է, որ երիտասարդության, երջանիկ պահերի և հասունության հիշողությունները միշտ ապրում են մեր մեջ։ Բայց գալիս է մի օր, երբ հիշողությունները անհետանում են, և վաղը մենք կարող ենք այլևս գոյություն չունենալ։ «Ես ուզում եմ, որ հանդիսատեսը հիշի. կյանքը չափազանց կարճ է այն թշնամանքի և ատելության վրա վատնելու համար։ Այն պետք է ծախսել սիրո վրա»,- եզրափակեց դերասանուհին։